Gesprekstips voor mantelzorgers

Zorgsituaties kunnen zomaar ontstaan. Plotseling is er ondersteuning nodig. Vaak ontstaat er gelijk een natuurlijke rolverdeling. Dit is niet altijd een geschikte rolverdeling voor lange termijn. Vergeet daarom niet om het gesprek aan te gaan met familieleden, vrienden of buren die een rol vervullen in de zorg. Én dit gesprek af en toe te herhalen.  

Gebruik onderstaande punten tijdens het gesprek. 

• Welke zorg is er nodig en hoe vaak?
• Welke hulpmiddelen zijn er nodig?
  * Start de aanvraag voor de hulpmiddelen zo snel mogelijk op.
• Welke wensen heeft degene die u verzorgt? Wat wil diegene zelf blijven doen of juist uit handen geven?
  * Let op dat je niet te veel overneemt. Het is goed voor iemands zelfvertrouwen, lichaam en geest om actief te blijven.
• Wie neemt de regie en maakt beslissingen als degene die u verzorgt dat niet meer kan?
• Wie speelt er een rol in de verzorging en welke rol is dat? Denk aan de volgende taken: gezelschap, hulp bij het huishouden, hulp bij de verzorging, hulp bij de administratie, hulp bij het aanvragen van subsidies en hulpmiddelen, begeleiding bij medische afspraken.
• Welke rol besteedt u liever uit aan professionals?

Als u mantelzorgtaken heeft, kan het best een uitdaging zijn om deze te combineren met werk. Bespreek onderstaande gesprekspunten aan met uw werkgever. Zo creëert u begrip en kunt u afspraken maken.  

• Vertel meer over de situatie en wat het mantelzorgen van u vraagt.
• Benoem hoe mantelzorgen uw werk beïnvloedt. Op welke momenten is de zorg moeilijk te combineren met uw werk?
• Geef aan wat u nodig heeft om u werk te combineren met het mantelzorgen.
• Vraag of uw werkgever regelingen heeft voor mantelzorgers. Op welke manier kunt u hier gebruik van maken?
  *Houd er rekening mee dat dit niet voor elke werkgever hetzelfde is. Uw werkgever hoeft niet mee te werken.
• Maak vervolgafspraken. Bijvoorbeeld over u werktijden, de mogelijkheid om extra vrije dagen op te nemen, de communicatie naar uw collega’s of over vervolggesprekken.

Biedt u werkgever geen extra regeling? Bespreek of iemand anders een aantal zorgtaken van u over kan nemen. De gemeente biedt ook ondersteuning voor mantelzorgers.

Als iemand hulp nodig heeft is het vaak een samenwerking tussen zorgverleners én mantelzorgers. Ga eens samen om tafel. Bespreek onderstaande gesprekspunten en zorg voor een soepele samenwerking:  

• De rolverdeling. Wie pakt welke mantelzorgtaak op?
• Uw ervaring en gewenste rol. Op welke manier wilt u hulp bieden en welke taken wilt u graag zelf doen of leren?
• Uw grenzen in de verzorging.  
• De contactpersoon van de zorgverlener. Wie heeft de regie en maakt beslissingen?
• De contactpersonen om vragen te stellen of zorgen te uiten.
• De tijdsverdeling. Wie draagt op welk moment de zorg?
• Uw verwachtingen. Check met de zorgverlener of deze realistisch zijn.

Gaat u mee naar een medische afspraak? Dan komt er veel informatie op u af. Met onderstaande gesprekspunten bent u goed voorbereid.

Uw rol als mantelzorger 

• Vaak noteert de zorgverlener uw rol in het patiëntendossier. Dit kan handig zijn voor vervolgafspraken.

Diagnose 

• Wat kan de patiënt doen om klachten te verminderen?
• Zijn er verschillende behandelingen mogelijk? Wat zijn de voordelen en nadelen?
• Waar kan ik meer informatie over de diagnose teruglezen?

Behandelplan 

• Hoe zien toekomstige behandelingen eruit? Is het mogelijk om de patiënt erop voor te bereiden?
• Is er een operatie nodig?
• Hoelang blijft de patiënt in het ziekenhuis?
• Is er risico op complicaties?
• Hoelang duurt het herstel?
• Heeft het behandelplan invloed op de huidige medicatie?

Wensen van de patiënt 

• Denk hierbij aan reanimatie, het vastleggen van een wilsverklaring of een opname in een verzorgingstehuis of hospice.

Verzorging van de patiënt tijdens een opname

• Wie verzorgt de patiënt? Is de zorg tijdens de opname de volledige verantwoordelijkheid van het ziekenhuis?

Vervolgafspraken

• Wanneer moet de patiënt terugkomen voor controle?
• Is er nog een vervolgbehandeling nodig?

Verzorging van de patiënt bij thuiskomst

• Is het mogelijk om de patiënt thuis te verzorgen?
• Welke medicijnen krijgt de patiënt?
• Is het belangrijk om de thuiszorg of wijkverpleging in te schakelen voor medische handelingen, het verzorgen van een wond of voor persoonlijke verzorging?
• Welke hulp is er direct na de operatie nodig? Denk aan vervoer, hulpmiddelen of medicijnen.
• Welke hulp is er nodig tijdens het herstel? Wat kan de patiënt (nog) niet? Denk aan verzorging, oefeningen, persoonlijke verzorging of hulp in huis.

Vat het verhaal van de specialist tijdens het gesprek samen om te controleren of u alles goed heeft begrepen. Aarzel ook niet om verduidelijking te vragen als de uitleg of bepaalde woorden onduidelijk zijn. Bent u er niet zeker van dat u alle informatie onthoudt of wilt u de informatie delen met iemand anders? Vraag dan of u het gesprek mag opnemen of laat de specialist informatie nasturen.